Në foto: Ridvan Dibra

Ridvan DIBRA

VALLËZIM

Unë dal nga shtëpia dhe si çdo ditë futem në rrugicën përballë.  Gati njëkohësisht me mua, ndoshta pesë-gjashtë hapa më shpejt, në rrugicë futet edhe një vajzë e re.  Pak a shumë, në moshën e tim biri.  Ose edhe më e vogël.  E panjohur për mua.  Rrugica është e ngushtë dhe vajza duket e detyruar të ecë krejt para meje.  Jo më larg se pesë-gjashtë hapa.  Unë, ndoshta me vetëdije, kollitem një herë dhe rrah fort takat për kalldrëm.

Rrugica është krejt e shkretë.  Vetëm ne të dy jemi: unë edhe vajza.  Kollitem prapë.  Edhe pse duhet të kem trefishin e moshës së saj.  Porse kollitja e dytë duket e tepërt: vajza tashmë e ka marrë sinjalin.  Dhe fill tendoset, mobilizohet e vihet në alarm.

Në çast e përpunon ecjen, gati vallëzim e bën.  Thua se ndodhet papritur në skenë.  Edhe pse me një spektator të vetëm.  Që mund të ishte i ati.  Porse vajza, ashtu si jeta pa korniza, duket se gjykon ndryshe.  Ose nuk gjykon aspak.  Ose unë kujtoj ashtu.  Prapa saj është rasti, mashkulli, loja, e papritura, gjuetari…  Dhe ecja e saj nis e ngjet gjithnjë e më shumë me vallëzimin.  Gjithçka e saja vallëzon.  Koka.  Qafa.  Supet.  Duart.  Beli.  Vithet.  Ato sidomos.  Në një harmoni të përkryer, që josh e fton thuajse hapur.

Gati pa vetëdije shpejtoj paksa hapat.  Kurse vajza, ndoshta me vetëdije, i ngadalëson paksa hapat.  Krejt pranë njëri-tjetrit jemi.  Aq sa ia dëgjoj frymëmarrjen: të trazuar e plot afsh.  Mjafton ta zgjasë njërën dorë (të majtën) dhe…

Porse prapë kujtohem se ajo vajzë duhej të kishte pak a shumë moshën e tim biri.

Në të parën kthesë që ndesh, ndërroj rrugë.

(2005)

VAZO E RRALLË

Në përvjetorin e pestë të martesës, ai solli në shpi një vazo të bukur – blerë prej dikujt diku nga Orienti i largët.

Vazoja dukej aq e brishtë dhe delikate, sa gruaja pati drojën se mund të thyhej edhe veç me shikim; kuptohet, nëse shikimi do të ishte i ashpër e përçmues.

Kurse shikimet e burrit ishin përplot dinakëri. Edhe si në lojë, i thotë gruas:

“Kujdes vazon! Nëse plasaritet a thyhet, do të qe njëlloj si të plasaritej a thyhej dashnia jonë…”

Kaq u desh që gruaja ta shenjtëronte atë vazo. Edhe t’i përkushtohej e tëra asaj. Duke harruar gjithçka tjetër. Deri edhe vetë burrin. I cili, ndoshta, pikërisht këtë kishte dëshiruar.

***

Në përvjetorin e dhjetë, gruaja e mori vazon ndër duar dhe, kur u bind se ajo nuk kishte pyetur për shikimet – sado të ashpra e përçmuese të kishin qenë ato – e përplasi fort për tokë.

Edhe mori frymë thellë.

Si e çliruar prej një pengu të madh.

(2013)

BARI ARTIFICIAL

Më këshillojnë me e heq barin natyral e të egër në oborrin para shpisë dhe në vend të tij me mbjell bar të ri, artificial.

“Asht i mrekullueshëm dhe i kandshëm për synin!  Si qilim persian, uniform gjithandej, tapet i vërtetë…”, shprehet plot entuziazëm këshilluesi i parë.

“E ke vazhdimisht nën kontroll: e korr dhe e manipulon kur të duesh e si të duesh…”, kambëngul këshilluesi i dytë.

“Nëse të mërzitet, e ke të lehtë me ia hedhë përsipër shtresën e betontë: nuk të ban kurrfarë rezistence…”, arsyeton në perspektivë këshilluesi i tretë.

Unë, pasi hezitoj për do kohë, i dorëzohem ma në fund vullnetit të shumicës.  Zgjedh farën ma të mirë (domethanë ma të shtrenjtën), marr bahçevanin ma të zot (domethanë ma të kushtueshmin) dhe vetë tërhiqem në pritje.

Pas dy – tri javësh ndodh mrekullia: bari i ri nis e mugullon gjithandej: i njëjtë e i njëtrajtshëm: si një tufë me binjakë të panumërt.

Kurse mbas një muaji bari i ri asht rritë (gjithkund njëlloj, kuptohet) dhe, falë jeshiles së theksueme, oborri para shpisë teme ngjason ma shumë me një pikturë a fotografi, sesa me një oborr real.

Mrekulli për shqisën e të pamit, domethënë për synin!

Tashti priten veçse banorët e zakonshëm e të përhershëm të oborrit tem: zogjtë, fluturat, bletët, krymat, brumbujt, akrepat, rrajzat, zhuzhakët… e lloj – lloj gjallesash, të cilave nuk ua di emnat.  Dhe ato nuk vonojnë: asht prag pranvere, koha e tyne.

Dallëndyshet në fillim.  Me siguri, ashtu si për çdo vit, do ia nisin fill detyrës së tyne: ndërtimit të folesë diku në cep të dhomës teme të gjumit.  Veçse sivjet “pritshmënitë” i kam ma të mëdha: shpresoj e besoj që folenë e tyne kanë me e ndërtu diku tjetër: te ballkoni i shpisë së re.  Bile, kam shenju edhe qoshen e duhun.

Porse ndodh e paprituna: çifti i dallëndysheve ban disa harqe përsipër oborrit, sqepon dy-tri herë barin e bukur dhe mandej tretet përfundimisht në ajri, duke lanë pas do tinguj vajtues.       Njëjtë ndodh edhe me zogjtë e tjerë.  Sillen për pak kohë të trembun – thua se ndodhen mbi një zonë plot helme – dhe mandej treten larg, në qiell.  Kurse fluturat guxojnë e ulen.  Por vetëm për pak çaste.  Se mandej rrahin krahët me alarm e ikin s’di se ku.  Njëjtë edhe me insektet lloj-lloj.  Më parë largohen, se vijnë.

Gjithçka e gjallë, me shpirt e me frymë, i druhet si mortjes barit të ri, barit artificial.

Dhe vjen një ditë kur oborri para shpisë teme ngjason me shkretinën.

Një shkretinë e gjelbër,

uniforme,

e njëtrajtshme,

kaq e kandshme për synin.

Njeriu modern.

(2015)

PARABOLA E TERRIT

– Zotëri, ai ka gënjyer.

“T’i shkulet gjuha!”

– Zotëri, ai ka vjedhur.

“T’i priten duart!”

– Zotëri, ai ka përdhunuar.

“Të tridhet!”

– Zotëri, ai ka thënë të Vërtetën.

“Të sajohen dhe njëqind të vërteta të tjera!”

(2016)