Poezi moderne iraniane

 

 

Ali Esfandiyāri (Nima Yūshij) 1895-1959

 

 

Drita e hënës

 

Drita e hënës lëshohet butë-butë.

Xixëllonja përflaket në hapësirë.

Asgjë nuk e prish gjumin e këtyre njerëzve

por brenga dhe hidhërimi i shpirtrave të përgjumur

ma dëbon gjumin nga sytë e lagësht.

 

*

Mugëtira më qëndron në ankth përbri.

Mëngjesi më kërkon

të sjell lajme të mira për këta shpirtra të humbur

Ende ndiej një gjemb në zemër

që më dhemb paprerë nga ky udhëtim rraskapitës.

 

*

Kërcelli delikat me një lule të stolisur

që e kam mbjellë në shpirtin tim,

që e kam vaditur me zemrën time,

medet, thyhet në krahët e mi.

 

*

Prek aty-këtu me duar

duke shpresuar të hap një derë.

E gjitha më kot.

Duke pritur dikë ta hapë,

dera dhe muret e drithëruara

më rrëzohen në kokë.

 

*

Drita e hënës rrjedh ngadalë.

Xixëllonjat përflaken.

Vetëm këmbët me flluska mbeten

nga gjithë ai udhëtim i gjatë.

Një burrë i vetmuar qëndron në portën e fshatit

me një trastë mbi supe,

me duart mbi derë, duke folur me vete:

Brenga dhe hidhërimi i këtyre shpirtrave të përgjumur

ma dëbon gjumin nga sytë e lagësht.

 

 

Parvin E’tesāmi 1907-1941

 

I piri dhe inspektori

 

Inspektori pa një të pirë dhe e mbajti atë nga jaka

I piri tha: kjo është këmishë dhe jo kapistër

Polici ia ktheu: ju jeni i pirë prandaj po të merren këmbët

Ai tha: nuk është faji im, rruga është me gropa!

Polici i tha: duhet t’ju çoj në gjyq

Burri ia ktheu: hajde në mëngjes, gjykatësi nuk është zgjuar në mesnatë.

Polici tha: roja e burgut është aty, shkojmë.

I piri tha: a je i sigurt se vetë roja nuk është i pirë.

Polici tha: flasim me komandantin e policisë dhe shko fle në xhami

Burri u përgjigj: xhamia nuk është vend fjetje për njerëz të ndotur

Polici i tha: më jep ca para dhe ik

Burri u përgjigj: obligimet fetare nuk zgjidhen me dirham apo dinarë.

Polici i tha: do të t’i marr rrobat në këmbim

Burri ia ktheu: janë të kalbura, asgjë s’ka mbetur përveç ca arnave.

Polici i tha: a nuk e di se të ka rënë çallma nga koka?

Burri ia ktheu: t’i kesh mendtë në kokë, pa të mos mbash çallmë nuk është turp

Polici i tha: ti ke pirë shumë, nuk e di çfarë po flet

Burri ia ktheu: ti flet pa kuptim, këtu nuk është vendi t’i japësh gojës.

Polici i tha: njerëzit esëll duhet të ndëshkojnë të pirët me kamxhik

Burri ia ktheu: më sill këtu një esëll, nuk ka asnjë këtu.

 

 

Mehdi Hamidi Shirāzi 1914-1986

 

Shtegtimi

 

Vjeshta ka mbërritur dhe era e ngjyra e luleve janë tretur

E vetmja gjë që ka mbetur nga lulet janë kujtimet

nga ato kompozime zemërngrohëse të kopshteve.

Asgjë s’ka mbetur nga retë dhe erërat, ngjyrat dhe kundërmimi i tyre,

nga gjithë ata tinguj të ëmbël dhe këngë ndanë luleve.

Asgjë s’ka mbetur përveç tingujve dhe klithmave të gjetheve të thara

nga gjithë ata zogj dhe këngët e tyre në degët e pemëve.

Zëri i qyqes dhe kënga e dëshpërimit kanë shkuar.

O shpresa ime! Të gjitha lulet kanë shtegtuar nga kopshti.

Asgjë s’ka mbetur këtu përveç ca fantazive të papërmbushura.

Diçka mbetet sidoqoftë në këtë botë nga të gjithë

por janë veçse ca dëshira të parealizuara.

Pyet për mua ndonjëherë, më kujto ndonjëherë në të rrallë.

Nëse pyet më shpesh, ata do të thonë vetëm, ka mbaruar!

 

 

Fereydun Tavallali 1919-1985

 

Meri

 

Në orët e mesit të mbrëmjes

kur hëna e thyer dhe e zbehtë ngrihet nga perëndimi,

Meri qëndron në errësirën e natës,

e qetë, e madhërishme, në të bardha.

 

Ajo po pret

dritën e hënës t’i ngjitet maleve

dhe të heqë vellon e errësirës nga fytyra e natës,

duke u derdhur përnjëherë mbi të

dhe pastruar trupin e saj të brishtë.

 

Kopshti është në gjumë dhe puhiza

po vjedh erën e luleve të hareshme

nata po fle qetësisht

dhe sytë e Merit

këqyrin në errësirën e natës.

 

Drita e hënës

përbirohet ngadalë prapa shelgut

duke u përhapur kudo dhe kërkuar vjedhurazi Merin

duke u përpjekur ta gjejë në errësirën e natës.

 

Terri ikën nga drita e hënës

duke kërkuar strehë larg në pemë.

Nata është joshëse ndërsa drita e lagësht e hënës

është e pirë dhe e përgjumur.

 

Në këtë heshtje të gëzueshme të kopshtit,

drita e hënës dridhet si një zog në përrua.

Zogu këndon në një degë

ndërsa Meri lahet në dritën e hënës.

 

 

Emādaddin Hasani Borqe’ee (Emād Khorāsāni) 1921-2003

 

Dëshirë

 

Megjithëse jemi të pirë si netët e tjera,

hape edhe një shishe të re, o mbushës kupash!

Le ta shijojmë më së miri këtë natë.

Nuk e dimë, mik, nëse do ta presim të nesërmen.

Mos i ço dëm energjitë o trishtim! Jam i pirë

sonte këtu në tavernë, ti shko diku tjetër.

në tavernë ose në xhami;

Qoftë e ndaluar për mua

të kem ndonjë dëshirë tjetër përveç dashurisë tënde.

Nëse vendos të shkoj pas një zonjushe tjetër

atëherë më duhet një zemër tjetër, jo kjo,

Një zonjushë ndryshe nga ti

që mund të më joshë.

Kur vjen në kopsht

me sytë e tu të zinj xixëllues

nuk duket gjë tjetër veç teje.

Nëse ka një parajsë, është fytyra jote, e dashur!

që ka një spektakël për ta vështruar, çdo çast që kalon.

O perëndeshë e bukur!

Persekutime të tilla nuk i shkojnë bukurisë tënde,

megjithatë s’mund t’ia jap zemrën

askujt tjetër.

 

 

Abbās Keymanesh (Moshfeq Kāshāni) 1925-2014

 

Si retë

 

Kam jetuar në këtë botë si i huaj; si retë

Kam qarë gjithë jetën time; si reja,

nga qiejt përsipër, kam lëshuar yje në tokë.

Kam jetuar nën hijen e diellit; si reja.

Toka është djerrë dhe nuk ka shenja jete në të.

Sa gjatë duhet të qëndroj dëshmitar këtu; si reja.

Besimi im i mëndafshtë u dogj në zjarret e pendimit,

për këtë në tokat e përcëlluara të shkretëtirës, nuk jam si reja.

Nuk e vë kokën mbi jastëk

dhe nuk e kam luksin e çlodhjes së këmbëve të mia në një përrua.

si hija e një shqiponje në një pasqyrë. kush jam unë? Si reja.

Jam indiferent për ekzistencën apo mosekzistencën e kësaj bote

sepse ligësia ma ka hedhur në erë gjithë jetën time me gjithçka, si reja.

Për ta pastruar këtë zemër të pluhurosur të ekzistencës,

kam qarë një jetë të tërë në pragjet tuaja; si reja.

 

 

Siyāvash Kasrāyi 1926-1995

 

Dallgët

 

Duke rendur drejt brigjeve të panjohura e të papara,

ne ishim dy dallgë, duke udhëtuar…

Dy dallgë duke udhëtuar së bashku.

Ikjet tona,

nevojat tona

zbritjet tona

dhe ngjitjet tona ishin të gjitha së bashku.

Të dyja ne turreshim të lumtura me

përpjekjet tona të kombinuara bukur.

Sa energjike ishim mbi sipërfaqen e detit.

Por,

një natë në një shtjellë ere në majë të një dallge,

ajo u nda prej meje.

Unë mbeta vetëm dhe e braktisur.

Perlat e ngjitjes tonë u thyen dhe humbën në ujë.

Që nga ai moment,

unë jam në kërkim të gjysmës time të humbur,

duke kërkuar në këtë det të zymtë,

pa u kujdesur në ditë e netë.

Vrapoj këtu e atje

duke klithur me emrin e saj.

Vetëm.

 

 

Amīr Houshang Ebtehāj Sami’ee Gilāni (Sāyeh) 1927-

 

Lotët e mollës

 

Nata po afrohej.

Unë hyra brenda dhe mbylla dritaret.

Era po luante me degët e pemëve.

Unë

isha krejt vetëm në shtëpi.

Zemra ime

ishte mbushur me një botë dhimbje.

Papritur

ndjeva sikur

dikush po qante jashtë

fill pas dritares

në kopsht.

Drita u zbardh,

Vesa po rrëshqiste

në faqen e mollës.

 

Zgjodhi dhe përktheu: Kujtim MORINA

Nga libri “Trëndafila Persie – Antologji e poezisë moderne të Iranit” (2017) botuar nga Klubi i Poezisë, Tiranë.

 


Your email address will not be published. Required fields are marked *


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.