Foto ilustruese

Alberto Moravia

Ç’po më ndodh, pra? E pranoj, që jam e bllokuar, pa shërim dhe jo prej ditësh, jo prej muajsh, jo prej vitesh, po prej gjithë jetës, ndoshta pak më tej lindjes, madje. Që nuk më shijon asgjë dhe këmbej vazhdimisht gjithshka: degët e universitetit (katër fakultete në pesë vjet), të nxënit e gjuhëve (njera pas tjetrës dhe pa rezultat, spanjishten, frëngjishten, rusishten dhe anglishten) shoqëritë (nga të ashtuquajturat jet set , duke kaluar tek hippy-të, poshtë e më poshtë gjer te prekja e grupeve loschi, gati bota e krimit), burrat (gjysmë duzine, të rëndëshmit, të tjerët më shumë).

Ndryshoj, megjithatë, jo sepse i shteroj eksperiencat por sepse, në fund të fundit, nuk i realizoj. Siç ndryshon pozicionin vazhdimisht në krevat, ai që vuan nga pagjumësia, por jo se me këtë veprim arrin të flejë. Atëhere, po e përsëris: ç’po ndodh me mua? Ajo, që me një fjalë është se: “jam pa fat”

I mendoj këto gjëra ndërsa ngjitem në ashensor në katin e katërt të një shtëpie të panjohur, me dy valixhe të mëdha e të fryra me roba midis këmbëve. Ashensori ngjitet dhe unë qaj, me dënesa që dyfishohen në çdo kat që kaloj. Qaj sepse e di me siguri se po bëj diçka të gabuar dhe pa shije që konfirmon edhe një herë më shumë falimentimin e jetës sime. E nxitur nga dëshpërimi, ndoshta edhe pak e dehur, mbrëmjen e kaluar, e lashë veten të shkoja, si një e marrë, në këtë shtëpi çfarëdo e t’i mirëbesoj një të quajture Viva, për të cilën nuk dija asgjë, por që, duke gjykuar nga bukuria e ftohtë e vulgare e shprehjeve të saj konçize prej eksperteje, duhej të ishte me profesion prostitutë, dhe në se nuk ishte, atëhere do të thotë se nuk di më se ç’është një prostitutë. I thashë se isha e bllokuar, i thashë se isha tridhjetë vjeçe dhe se këto dhjetë vitet e fundit ishin si një vrimë e zezë dhe nuk e dija si kishin kaluar, thashë se gabimi për gjithshka ishte i familjes sime, në të cilën isha e shtrënguar të jetoja me prindërit dhe dy motrat e mia, pa një dhomë ku të studioja e të rehatohesha për llogarinë time.

Natyrisht, Viva e la mënjanë pjesën egzistenciale, ta quajmë kështu, të shfryrjes sime dhe, si grua praktike, ka trajtuar vetëm çështjen e dhomës. Me një përzëmërsi të papritur ( po përse, duke parë se sa jemi njohur?) më tha se do të ikte për dy muaj, dhe, në se dëshiroja, do të më linte çelsat e apartamentit të saj dhe unë mund të shkoja të studioja dhe bile të jetoja: asaj i bëhej mirë, me kaq hajdutë përreth, i duhej që dikush të banonte në të gjatë mungesës së saj. Me një lloj entusiazmi të çastit e pranova. Dhe tani ja, këtu në ashensor, me këto dy valixhe plot me veshje dhe libra, libra të ngrënë e të troshitur, për të cilat kam nevojë të përgatitem për provimet e univeritetit dhe për të mësuar më në fund gjuhën angleze ose franceze.

Ashensori ndalon në katin e fundit, zbres, tërheq me mundim të dy valixhet, i shtyj me shqelm deri te porta që e hap pasi bëj të kërcasin njëra pas tjetrës tre kyçje. Hyj dhe gjej surprizën e parë: apartamenti nuk është në errësirë, siç, nuk e di pase, e prisja, por plot me një dritë të fortë, verbuese, e pakëndëshme, “e gjallë”, pikërisht, si emri i të zonjës së shtëpisë.

Surpriza e dytë: Viva ka shpërndarë nga të gjitha anët bileta të shkruara me paralajmërime, me këshilla, me ato që ndalohet të bëhen. I bie rrotull apartamentit, që rezulton i përbërë nga një sallon i madh dhe një dhome gjumi të vogël dhe gjej kudo bileta të mbushur herë me mënçuri dhe herë me autoritet.

Në banjë: “Mos hidh letra në banjë”, “mos e ndiz sëbashku skaldabanjën dhe ajrin e kondicionuar”, “mos pastro grimin me peshqir”.

Në kuzhinë: “Vendos në furrë vetëm tenxhere dhe tiganë”, “Mbyll gazin para se të dalësh”, “përdor vetëm këtë detersiv për të larë enët”.

Në sallon: “Mos ler cigare të ndezura dhe gota të mbushura mbi anët e poltronave dhe divanëve”, “ pastroji me furçe disqet mbasi t’i kesh dëgjuar”, “mos e ler të ndezur pasi ta kesh përdorur televizorin, kondicionerin e ajrit, radion, gramafonin”. Së fundi, në dhomën e gjumit, është vetëm një pusullë, ndoshta më kuriozja: “Telefononi, nëse dëshironi, përgjigjuni nëse është e nevojshme”.

Por të lemë mënjanë këto pusulla, që dëshmojnë shqetësimet gati obsesive të një zonje perfekte shtëpie, apartaminti i Vivas nuk ka ndonjë veçanësi, nuk zbulon në asnjë mënyrë personalitetin e saj, është, me pak fjalë absolutisht anonim. E bardha mbizotëron, gati pa ngjyra të tjera: salloni i bardhë, me divane të bardhë, tapete të bardhë, perde të bardha, e bardhë dhoma e gjumit, me krevatin e gjerë dhe të ulët i gjithë i bardhë, me mokete të bardha, raftet në mur të bardha.

Natyrisht e bardha mbizotëron, në shkëlqimin e majolikeve në banjë e në kuzhinë. Gjithshka është e bardhë, në dritën e bardhë të qiellit të maskuar që futet nga dritaret e sallonit; por, e çuditëshme, kjo bardhësi nuk sugjeron idenë e pastërtisë, siç ndodh zakonisht, sipas përceptimit të njohur. Të vete mëndja më tepër për një jetë shumë të gjallë, me ngjyra intime dhe të ndaluara, që janë të shfrenuara në rite aventure, në sfond të gjithë kësaj bardhësie të papërlyer. Heshtja e shtëpisë, në dukjen e saj, të sugjeron të njëjtin reflektim: nuk është një shtëpi e heshtur, është një shtëpi e cila do të të thotë që është ndërprerë tani për tani të folurit, kështu që të mbeten jehonat e zërave të pabesueshëm, të fjalëve të padëgjuara.

E paqetë kërkoj tregues të tjerë, të tjera mesazhe, tej atyre të shënimeve në letra. Hap sirtarët, ngre jastekët e divanëve, shoh brenda rafteve në mure. Nuk gjej asgjë, ose më mirë gjej të njëjtat veshje, të njëjtat objekte shtëpiake; por asgjë që të më flasë, që të më urdhërojë për të bërë diçka.

Dhe unë ndërkohë kam nevojë për urdhëra, fati nuk është ndoshta një urdhër të cilit do të ishte e kot ti kundërvesh një mospranim? Në fund, e dëshpëruar, ndal në mes të sallonit. Do të duhet, pra, të zbraz valixhet, të vendos teshat në sirtarë, librat në rafte, fletoret mbi tavolinë dhe të kthehem në ambicjen e një egzistence pa fat?

Nga mesi i sallonit hedh shikimin deri në dhomën e gjumit, porta e së cilës është e hapur plotësisht në një perspektivë papritmas kalamendëse. Atëhere shoh përnjëherë diçka të zezë që duket nën mbështetëse, në fund të krevatit. Lehtësisht eci nëpërmjet sallonit, shkoj të përkulem mbi krevat, zgjat dorën drejt jastekut. Me ndjenjën e errët të çudisë, nxjerr jashtë pak nga pak një këmishë nate e gjitha e vrimuar si rrjetë, një palë çorape të zeza me qepjen nga mbrapa, një mbajtëse çorapesh të zezë, një palë dorashkash të zeza dhe në fund, duke futur dorën më thellë, një purtekë, edhe ajo e zezë.

Pastaj ringrihem dhe shoh. Tashmë, të gjitha këto objekte të zeza rrinë mbi mbulesën e bardhë të vendosura në një farë rregulli që gati, pa e kuptuar, e bëra duke i nxjerrë jashtë si një kamariere e zellëshme që përgatit veshjet për zonjën që është duke dalë.

Këmisha e natës është e hapur, si të thuash, e shtrirë në shpinë, mbajtësja e çarapeve qëndron në cepin e këmishës së natës dhe çorapet nën mbajtësen e çarapeve.

Dorashkat, njëra këtu dhe tjetra atje, të kujtojnë idenë e krahëve, njëra prej dorashkave duket se mban midis gishtave thuprën. Shikimi im ulet, duke ndjekur lëkundjen në boshllëk të çorapeve; dhe atëhere shoh mbi qilimin e bardhë te këmbët e krevatit. një palë këpucë të zeza dhe të shndritëshme, me majat e mprehta dhe takat me gjilpërën shumë të lartë. Pyes veten pas pak, përse Viva i ka harruar tërë këto roba nën mbështetëse? Them se do t’i ketë lenë aty , gjersa t’i gjeja, është njësoj sikur të më kishte lënë një pusullë me këtë shkrim: “Përdori rrobat, shtrëngoje thuprën.” Ndërkohë, në mes të këtyre mendimeve, nis të zhvishem.

E bëj pa ngut, me një skrupull të qetë profesional, e mpirë dhe e përhumbur, me ndërprerjen e çdo mendimi. Viva është e madhe, me shpatulla të gjera, gjinj të spikatur, ijet e ngushta, këmbët e larta. Unë kam të njëjtin lloj trupi. Ndryshimi i vetëm është që Viva është bionde, kurse unë brune. Por ndoshta Viva tonon flokët.

Vesh këmishën e natës, pastaj ulem mbi krevat dhe tërheq çorapet lart e lart, deri mbi gjunj. Pastaj çohem në këmbë dhe mbërthej mbajtëset e çorapeve. Në fund vendos dorashkat që bëj të ngrihen gjer mbi bërryla dhe këpucët për të cilat përkulem t’u shtrëngoj rrypat. Tashmë kam mbaruar. Me hapa të lehtë, duke u ndjerë jashtëzakonisht e lartë dhe agresive, shkoj te pasqyra.

Si ndryshon trupi i femrës sipas rrobave që vesh! Trupi im, pasi e kam rregulluar në mënyrën e sugjeruar e të dëshiruar nga Viva, më qëndron tani përpara dhe gati nuk po e njoh më.

Në trasparencën provokuese të këmishës së natës, gjinjtë tregojnë thithka të gjera e të errëta si dy monedha bakri, pubisi zgjatet me një spikatje leshtake e provokuese, kofshët, të maskuara nga errësira, ngjajnë më të bardha e më të mëdha, pulpat më të mishta. Pasta përkulem për të marrë purtekën dhe atëhere, ja, telefoni, mbi tavolinën e natës fillon të bjerë.

Bie një herë, dy herë, tre, katër; e shoh duke pulitur qerpikët, vringëlloj thuprën në ajër; vazhdon të bjerë, me arrogancë, këmbëngulës, autoritar, urgjent. Nuk ka dyshim që bie për mua; është një tjetër mesazh, me një tjetër urdhër, pas atyre të shkruara mbi pusulla dhe atyre të veshjeve të fshehura nën mbështetëset.

Atëhere, ndërsa tringëllima duket se nuk do të pushojë më, shkoj te çanta ime që e kam vendosur pranë telefonit, zgjas dorën, shmang dorezën e telefonit dhe bëj që të ndërpritet sinjali.

Pakoja e vogël e bankënotave të bankës që mora me vete për nevojat e qëndrimit tim për dy muaj në apartamentin e Vivas, është aty. Tani dua “të paguhem”, me majat e gishtave nxjerr disa bankënota, bëj t’i mbështes mbi tavolinë, pastaj ndërroj idenë: personazhi që kam pranuar të jem, kërkon një vend tjetër; i bëj të rrëshqasin nën çarapen e djathtë, në mënyrën e prostitutave të bordellove.

Telefoni rifillon të bjerë, sigurisht edhe një herë për mua. Në fakt e marr me mend, në mënyrën e tringëllimit, zemërimin, madje kërcënimin. E le të shfryjë dhe, pa u ngutur, duke ecur madhështore, mbi takat e larta gjilpërë dhe duke fshikulluar me purtekë përmbi këmbë, shkoj te dritarja. Tërheq rrypin, tenda hapet, strukem në një qoshe që të mos më shohin dhe hedh vështrimin jashtë, që prapa xhamit.

Shtëpia gjendet në Parioli; para meje është panorama e zakonëshme e kësaj lagjeje: shtëpi e shtëpi që zbresin poshtë nga bregu, nga të gjitha anët, të dëndura e të shtrënguara dhe midis gjithë kësaj cementoje, si një tufë qimesh nën një sqetull, tufa e pemëve e ndonjë kopështi të ngushtë.

E shoh me një vëmendje të çuditshme këtë panoramë. Të çuditshme sepse nuk ka ndodhur asgjë, dhe unë ndërkohë e shoh sikur ndoshta ka ndodhur gjithshka. Ç’ndjenjë provoj, ndërsa hap tej mase sytë në një shikim të habitur e të përhumbur? Ndjenjën e jetës në aktin që vëzhgohet në vet momentin që jetohet. Pastaj e kuptoj papritmas se kam ardhur këtu dhe kam bërë këtë që kam bërë për të mundur të shoh, në fund të fundit, në këtë mënyrë, nëpërmjet dritares, në qiellin plot re, në çatitë, në fasadat e shtëpive të Pariolit, në pemët e këtij kopështi. Atëhere, nuk më ngelet tjetër, veçse të rivishem, të marr valixhet e mia dhe të iki.

Përktheu: Agim Mato