VIsar Zhiti

Abazhurë të gjallë, abazhurë të vdekur

Abazhuri i njeriut të vdekur nuk i ngjan kurrë abazhurit të njeriut të gjallë dhe sidomos të atyre që jetojnë keq. Pse trembesh? Ke një të plasaritur në sy. Nuk do të them asgjë të rrezikshme. Unë të dua. Edhe pse jam larg. Ika, që të gjej veten time, sepse ç’mund të bëja pa veten? Ti më thua që s’ka më diktaturë dhe s’të dënojnë, po fole kundër. Por diktaturë është dhe varfëria. Dhe i dënuar je mes saj. Si me terrin. Dhe s’ka nevojë as për policë e as për burgje. Pastaj është dhe diktatura e kotësisë.

Oh, si the, diktatura e kotësisë? E tmerrshme!

Po, po. Dhe unë dua të merrem me të, më intereson. Jo se më duhet, kuptomë, shpirt, por na vret më shumë se gjithçka sot. Nuk na vret ne, por dëshirat, që është po aq e rëndë, në mos më shumë. Do të doja të bëja diçka kundër saj, të paktën t’i vidhesha. Besomë, e dashur, ende të dua shumë, si më parë. Por nuk desha të më kishe abazhur të vdekur. A i ke parë sa të braktisur janë, sa të trishtë? Prandaj mbajnë zi. Po guxove t’i ndezësh, se si e kanë ndriçimin, sikur u vjen nga bota e përtejme, dritë e dëshpëruar, fosfor kujtimesh të kockëta, si të përziera me dhé. Me qetësinë e epitafeve, që sikur mundohen të përsëritin, mbase, fytyrat e shuara përgjithmonë. Ka një lloj thirrjeje të heshtur në atë dritë, rënkuese, që i drejtohet një fantazme për të ardhur për darkë tek ti.

Jo, unë kam frikë.

Nga bujtja e një fantazme në shtëpinë që s’është jotja?

Jo, jo, jo, asgjëkundi!

E dashur… është besim i vërtetë, përzgjedhje e shenjtë. Bëhesh më i vlefshëm, të kanë çmuar të vdekurit. Ja, unë në një shtëpi të tillë banoj tani. Mund t’i thuash fantazmës, nëse do të dëshironte, të merrte ca verë dhe mund ta pinte me kafkën e saj të dikurshme. Në veri të Europës kështu ishte zakoni, veçse kafkat ishin të armiqve. Pinin me to, që ta ndienin fitoren sa më të plotë, edhe pse barbarisht.

Eh, askush nuk duhet të fitojë plotësisht.

Nuk fiton dot. Është e pamundur.

As nuk duhet të humbësh plotësisht. Unë i dua të mundurit, kur nuk janë të mposhtur.

Prandaj, e dashur, në shtëpinë time fantazma pi me kafkën e vet, për të thënë se e ka mundur veten.

Tani se ç’ke ti në sy, një vetëtimë të plagosur!

Ka qenë gjithmonë.

A po dëgjon një si flaut të largët, një melodi që sikur rrjedh nga qiejt?

E di ti, shpirt, se flautet e hershme janë bërë me kocka njeriu, me ato të këmbës, tibialen? Jo më kot atyre edhe sot u thonë, në gjuhën e përditshme fyelli i kčmbës ose cule e këmbës. Janë kockat më të përshtatshme për melodi.

Ç’thua kështu? Do të më tmerrosh edhe me flautet? Mos ma vdis muzikën, të lutem!

Përkundrazi. Por më lër të vazhdoj. Të shohësh se nga e nxjerrim. Daullet i kanë bërë me lëkurët e armiqve të mundur. Jo vetëm për t’iu gëzuar fitores, por dhe për të nderuar armiqtë. Se është më keq të ta hanë qentë kufomën ose të të kalbet në shi.

(Kufoma e muzikës?!)

Dhe të gjitha meloditë sot, ritmet, sado moderne qofshin, ashtu të gjalla, janë vazhdim i asaj feste të egër e të largët, i atij flauti me kockë njeriu dhe tamburit me lëkurë armiku. Pra i vdekjes.

Dhe kjo është bisedë dashurie kështu?

Është bisedë me ty.

Po më fol për dritën.

E abazhurëve? Edhe unë i kam qejf. Ka edhe prej kafkash.

Mjaft!

Mos ki frikë. Të thashë të dua, besomë. Me ta ndezur abazhurin, vjen fantazma për të cilën po flisnim. Ç’ke që kërkon të hysh në të fshehtat e vdekjes, të thotë ajo, pasi ka pirë ca, ne prandaj ikëm, aq deshëm nga jeta, kurse ti me kërshërinë tënde prej të gjalli, na vdes më shumë, sepse na nderon më pak duke pyetur për gjithçka. Ti ke një pjatë të vdekur, në raft, thotë fantazma, më hidh ca gjellë të gjallë.

Të lutem, më duhet të iki.

Ja, mbarova. Kurse abazhuri i të gjallit, pranë një të atilli, ngjan si me dyfishim koke. Tani duhet të kesh frikë vërtet nga një monstër me dy kokë në mugëtirë. Prandaj s’ke ku ikën, rri me mua. Ndodh që përbindëshi të jetë edhe me 3, 4, 7 kokë. Si në përralla, do të thuash ti, por jo, si në realitet, të them unë, se përrallat prej andej kanë dalë. Këndej vjen dhe zelli për t’i hequr të tepërtat. Këtë punë e marrin shpesh përsipër tiranët, se njeriu s’ka dhe aq kohë, por ngaqë shtetet janë të afta të vendosin, në vend që të konfiskojnë abazhurin pas fitores, konfiskojnë kokën. Dhe mbushen magazinat e shtetit me kokë njerëzish. Çka ka kërkuar dhe rritjen e prodhimit të gijotinave. Të cilat shpesh ndriçohen nga një abazhur i madh a projektor. Dhe lind në popull adhurimi i dritës së vdekur. Abazhur në diktaturë është dhe xhelati që të rri te koka, kurse ti duhet të lexosh librin që të ka dhënë ai. Plot e përplot me nene. Drita derdhet si përgjim i verdhë, si të vjellat.

Oh, e shkreta unë! Hesht, më mirë…

Duro, se mbarova vërtet. Pjata e zbrazët është abazhur i varfërisë. Ty të sulmojnë terret, të pret honi si abazhur i stërmadh, i përmbysur, pa llambën, po me një vrimë të zezë, ku ti bie ngadalë, pa gravitet, në hyrjet e ferrit. Me të vetmin ngushëllim se në botën tjetër do të takosh të vdekurit e tu.

(…krrraaauuuu…)

Uaa, plasi abazhuri! U thye qelqi i tij. Vetvetiu.

Duhej të thyhej patjetër, jam unë këtu.

Po kush je ti? S’më the asgjë për veten

Prita të vish, s’durova dhe erdha vetë të të shoh. Sa simpatike që je! E di që fola ca pa rregull dhe duhet të kem harruar ato që doja të thosha, e të thashë të tjera gjëra, ngaqë të doja. Por unë kam një karafil të kuq për ty në gjoksin tim, është plaga e plumbit, kur më pushkatuan, ngrita gurët e baltën dhe dola, sa për pak. Po ti ndize abazhurin që të dhurova. Ku po shkon? Mos u zhduk, fantazmë jam unë…